Integraal afpakken

Bij alle criminaliteitsfenomenen geldt dat misdaad niet mag lonen. Met het afpakken van crimineel of illegaal verworven vermogen wordt niet alleen het voordeel (geld verdienen) van criminaliteit ontnomen maar wordt ook een signaal afgegeven aan de maatschappij en aan de omgeving van de dader én van het slachtoffer.

Afpakken hoeft zich niet te beperken tot een strafrechtelijke aanpak en ook niet alleen tot financieel-economische delicten. Overal waar regelovertreding en illegaal of onrechtmatig (financieel) voordeel aan de orde is, zal afpakken deel uit moeten gaan maken van de interventies. Daar is een breed instrumentarium voor beschikbaar (strafrechtelijk, fiscaal, bestuurlijk). Ook gemeenten kunnen bijdragen aan het afpakken, zoals via het stopzetten van uitkeringen en via vergunningverlening: Factsheet rol van gemeenten bij afpakken.

Op 11 september 2015 hebben de regioburgemeesters en het Openbaar ministerie in een ingezonden brief in de Volkskrant (pdf, 185 kB) aandacht gevraagd voor de versteviging van de aanpak van ondermijnende criminaliteit. Belangrijk onderdeel van deze aanpak is het afpakken van de opbrengsten die criminelen met hun activiteiten verdienen. In de brief werd voorgesteld een deel van het afgepakte criminele vermogen weer te gebruiken voor het  verstevigen van de gezamenlijke aanpak van ondermijnende criminaliteit en daarmee weer meer geld af te pakken. Een win-win situatie. In het rapport 'Integraal afpakken crimineel vermogen door overheidsinstellingen' van AEF werd dit nader uitgewerkt.

Eind 2017 hebben de regioburgemeesters aan Berenschot gevraagd vervolgonderzoek te doen naar een revolverend anti-ondermijningsfonds. De regioburgemeesters hebben Berenschot gevraagd vanuit internationaal perspectief te verkennen welke vergelijkbare fondsen er reeds bestaan, wat de succes- en faalfactoren zijn en om vervolgens een haalbare vertaling naar de Nederlandse situatie te maken. Berenschot heeft april 2018 het eindrapport opgeleverd. De conclusies van het rapport laten zien dat in het buitenland dergelijke fondsen bestaan en dat een dergelijk fonds ook in Nederland kan werken. Voor de regioburgemeesters is het daarbij van belang dat een dergelijk fonds een forse impuls kan bieden aan zowel het afpakken van crimineel vermogen, het zichtbaar teruggeven van dergelijk vermogen aan de maatschappij als aan het versterken van de aanpak van ondermijnende criminaliteit in algemene zin. Het eindrapport is aangeboden aan de minister van Justitie en Veiligheid.

 

Meer informatie