Toezicht en handhaving openbare ruimte
De politie is primair aan zet wanneer het gaat om handhaven van de openbare orde en de veiligheid. De politie werkt lokaal samen met handhavingsorganisaties. Gemeentelijke buitengewoon opsporingsambtenaren (boa's) kunnen daar ingrijpen waar de leefbaarheid wordt aangetast door overtredingen die overlast veroorzaken en tot veelvoorkomende ergernissen leiden.
Ontwikkelingen in de handhavingspraktijk
In opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatiecentrum (WODC) is het onderzoek "Stadshandhavers, bouwstenen voor de inrichting van handhaving in de openbare ruimte" (pdf, 1.1 MB) uitgevoerd. Het onderzoek brengt ontwikkelingen in de handhaving in de openbare ruimte in drie (deel)gemeenten in beeld. Het onderzoek schetst daarnaast twee scenario's voor de toekomstige inrichting: een politioneel scenario waarbij de politie het monopolie over handhaving in de openbare ruimte heeft en een ‘duale regie’ scenario waarin de gemeentelijke handhaving een robuuste rol is toebedacht.
De minister schrijft in zijn beleidsreactie (pdf, 184 kB) dat het rapport positief is over het duale scenario. Dit bevestigt dat het huidige stelsel van toezicht en handhaving in de openbare ruimte, waarbij gemeenten en politie een gedeelde verantwoordelijkheid hebben, in de basis voldoet.
Buitengewoon opsporingsambtenaren en politie
In gemeenten werken politie en boa's samen aan de veiligheid en leefbaarheid van een stad of dorp. Boa’s en politie opereren complementair en versterken elkaar. Zij zijn geen concurrenten van elkaar. Gemeentelijke boa's kunnen daar ingrijpen waar de leefbaarheid wordt aangetast door overtredingen die overlast veroorzaken en tot kleine ergernissen leiden. De politie is primair aan zet wanneer het gaat om het handhaven van de openbare orde en de veiligheid.
Op 10 december 2018 zond de minister van JenV een brief aan de Kamer over de taken en bevoegdheden van de verschillende buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) en de gevolgen voor de rol van de politie op lokaal niveau. Bij deze brief zond hij de verkenning van politie over de samenwerking met boa's: 'Boa en politie, niet naast elkaar maar met elkaar'. Strekking is dat de politie, binnen de kaders van het handhavingsbeleid, ten behoeve van leefbaarheid én veiligheid in wijken en ook in buitengebieden inzet op nauwe samenwerking met burgers en met toezichthoudende en handhavende organisaties, waaronder organisaties met boa’s. Politie en boa’s werken niet naast elkaar, maar met elkaar. Daarbij blijft de politie aanspreekbaar op het handhaven van de kleine norm. De boa’s zullen in geval van optreden met een hoger risico op geweld niet acteren, maar er ook niet aan voorbij lopen door de politie te informeren. Zij doen dit in het perspectief van verdere afwikkeling door de politie en rekening houdend met hun begrenzing.
Op de website van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) treft u meer informatie over gemeentelijke handhavers en openbare orde bevoegdheden.