11 mei 2023

In het LOVP van 24 april 2023 is onder meer gesproken over de jaarverantwoording 2022, de arbeidsmarktstrategie en de financiën van de politie. Daarnaast is gesproken over bewaken en beveiligen en zijn kort het addendum van de meerjarige aanschrijving en de stand van zaken van centrale in beheername van eigen beheerde ICT omgevingen aan de orde geweest. Tot slot is gesproken over de samenwerking tussen de regioburgemeesters, OM, politie en minister (departement JenV) waar het over de toekomst van de politie gaat. Het plan van aanpak en de regionale invulling daarvan rond discriminatie en racisme is doorgeschoven naar de volgende vergadering vanwege een ingelast besloten gedeelte onder leiding van de NCTV.

Samenwerking binnen politiebestel

De regioburgemeesters hebben zorgen geuit over de staat en de toekomst van de politie. Veel van deze zorgen kwamen via de agenda los van elkaar aan bod, maar in totaliteit bezien was het reden voor de regioburgemeesters om aan te geven dat zij een fundamenteler verdiepend gesprek willen in het LOVP over waar we naar toe willen met de politie-organisatie. Het gaat dan om samenhang in vraagstukken rond capaciteit, arbeidsmarkt, diversiteit, taakuitvoering en financiën. Daar hoort ook een gesprek over de onderlinge rollen, verantwoordelijkheden en relaties bij om de samenwerking goed vorm te geven. Alleen dan kan er met elkaar koers en richting bepaald worden in het politiebestel. Dit past zowel in het traject van de minister rond de visie op de politiefunctie als de wens van de regioburgemeesters om langzaamaan te bezien welke inzet nodig is richting de volgende verkiezingen. Afgesproken is hier snel een strategische sessie van het LOVP aan te wijden.

Eigen beheerde omgevingen (EBO) en addendum meerjarige aanschrijving

Ten aanzien van de EBO’s heeft de korpschef toegelicht dat het moment is aangebroken om volgens in het LOVP gemaakte afspraken in de eenheden met het gezag te bespreken hoe de kosten van centrale in beheername van de EBO’s verrekend zullen worden. De regioburgemeesters hebben daarop aangegeven dat men meer zicht wil krijgen op de precieze financieringskosten van deze exercitie. Op welke wijze wordt het maximum van 10 miljoen ten laste van de regionale eenheden vormgegeven en hoe past dat in het totaalbeeld van de kosten voor deze EBO’s.

De meerjarige aanschrijving is vastgesteld; naar aanleiding daarvan zijn vragen gesteld over de wijze waarop de politie de zogenaamde normtarieven (standaardtarieven voor loonkosten en overhead) hanteert in samenwerkingsconstructies. Hier wordt op teruggekomen door de politie.

Jaarverantwoording 2022

De regioburgemeesters complimenteerden de politie met het feit dat er veel goede resultaten zijn behaald, dankzij de inzet van alle medewerkers binnen de politie in een jaar dat wederom veel heeft gevraagd van de organisatie. Toch zijn er ook zorgen over voornamelijk een aantal niet behaalde doelstellingen rond personeel. Juist omdat het niet behalen van deze doelstellingen ook aangeeft dat de organisatie onder druk staat (bijvoorbeeld oplopend ziekteverzuim).

Naast de jaarverantwoording is ook ingezoomd op de Veiligheidsagenda. Een aanzienlijk aantal doelen is behaald, maar ook een aantal niet. Dit gaf mede aanleiding om vooruit te blikken op de nieuwe doelstellingen uit de huidige agenda. Men ziet dat politieke ambities en dagelijkse realiteit steeds verder uiteen lijken te lopen. Gewaarschuwd is voor een papieren werkelijkheid, terwijl in de praktijk alle zeilen worden bijgezet om de basis politiezorg te garanderen.

Arbeidsmarktstrategie

De korpschef heeft een presentatie gegeven over de aanleiding voor de arbeidsmarktstrategie; de ontwikkeling van de bezetting (het aantal fte in dienst) en formatie (het aantal beschikbare arbeidsplaatsen) kwamen daarbij aan de orde. Daaruit blijkt onder meer dat de formatie is gegroeid de afgelopen jaren, maar dat deze voorlopig nog niet volledig gevuld kan worden door onder andere de tijd die het kost om medewerkers op te leiden. Daarnaast staat de bezetting onder druk door een grotere onvoorziene uitstroom en krapte op de arbeidsmarkt (die naar verwachting nog jaren zal aanhouden) die de instroom onder druk zet. De huidige bezetting heeft daarnaast ook te lijden onder het moeten inzetten van mensen op andere taken. Een goed voorbeeld daarvan is de inzet op bewaken en beveiligen dat ten koste van het reguliere werk in de basisteams ging. De regioburgemeesters hebben meerdere punten benoemd:

• Kijk fundamenteler naar huisvesting. Niet alleen het organiseren van voorrangsregelingen voor politiemedewerkers, immers het aantal woningen is ook maar beperkt, maar ook bijvoorbeeld zorgen dat huisvesting van politie niet zomaar wordt afgestoten, maar juist gebruikt kan worden voor huisvesting voor aspiranten.
• Het maximaliseren van zij-instroom en de inzet van verkorte opleidingen ten behoeve van bepaalde specialismen. Niet iedereen hoeft dan de gehele politieopleiding te volgen.
• Niet alleen een strategie op personeel inzetten, maar ook innovatie benutten om te bezien in hoeverre digitalisering de taakuitvoering kan ondersteunen.
• Gelet op de huidige bezettingsproblematiek heeft de voorzitter van het college van PG’s de noodzaak aangegeven naast de gebiedsgebonden politiezorg (GGP) ook de ‘waterlinie’ voor de opsporing in de gaten te blijven houden. Hij begrijpt de eerdere noodzakelijke maatregelen voor de GGP, maar waarschuwt daarbij voor het effect dat wanneer primair (noodhulp)roosters gevuld moeten worden, de opsporing inboet. Om te voorkomen dat zaken van burgers blijven liggen, zal daar nu ook aandacht voor moeten zijn. Er moet balans blijven bestaan in het werk van de politie.
• Oproep aan de minister om de politie te sparen mochten er bezuinigingen aankomen. Het verleden heeft geleerd dat het herstellen van bezuinigingen bij de politie jaren duurt.

Financiën

Ondanks forse investeringen in de politie door dit Kabinet en incidentele positieve exploitatiesaldo’s bij de politie, is de begroting meerjarig niet in balans. Nog steeds zijn er taken bij de politie die niet voorzien zijn van structurele financiering. Momenteel wordt dit precies in beeld gebracht, maar het realiseren van een gezonde financiële bedrijfsvoering zal moeten leiden tot fundamenteler keuzes, omdat de korpschef verwacht dat de taakuitvoering niet gespaard zal kunnen blijven. De regioburgemeesters hebben nogmaals aangegeven dat structurele taken structurele financiering vereisen. Daarnaast moet bij dit vraagstuk niet alleen een financiële afweging, maar ook de maatschappelijke functie van de politie betrokken worden in de keuzeafwegingen. Dan tellen bijvoorbeeld bereikbaarheid en beschikbaarheid even goed mee als pure efficiency afwegingen.

Bewaken en beveiligen

De regioburgemeesters complimenteerden de minister met het feit dat de aanbevelingen volledig zijn omarmd en er erkenning is gegeven aan het feit dat ondanks alle inspanningen in de uitvoering er zaken niet goed zijn gegaan. Zij hebben een aantal aandachtspunten meegegeven die zij expliciet in de uitwerking terug willen zien komen:

• informatievoorziening richting burgemeesters: een burgemeester zal, naast de formele verantwoordelijkheden, bij incidenten altijd als eerste zichtbaar moeten optreden. Een burgemeester moet daarom weten wat er speelt in zijn gemeente.
• informatievoorziening tussen de gezagen: objectbeveiliging en persoonsbeveiliging staan vaak in nauwe verbinding met elkaar. Dit vraagt om goede afstemming tussen de NCTV in het nieuwe stelsel en burgemeesters als gezag over objectbeveiliging.
• Ook moeten deze verschillende gezagen in goede verbinding staan om de schaarse capaciteit goed in te kunnen zetten.
• En tenslotte is het van belang om goed te blijven bezien hoe we vormgeven aan de beveiligingsopdrachten die niet in het nieuwe stelsel persoonsbeveiliging vallen.