1 juli 2019

Nederlanders hebben het gevoel dat polarisatie toeneemt: met die conclusie kwam het Sociaal Cultureel Planbureau vrijdag 29 maart. Volgens SCP-onderzoek hebben veel mensen de indruk dat bevolkingsgroepen steeds sterker tegenover elkaar komen te staan. Eind mei spraken de leden van het LOVP elkaar over het thema maatschappelijke onrust en polarisatie. Zij zien dagelijks voorbeelden van polarisatie en gingen hierover in gesprek.

Sarah de Lange, bijzonder hoogleraar aan de afdeling politicologie van de Universiteit van Amsterdam, was hierbij aanwezig en gaf een toelichting op de 'verontwaardigde burger'.

Bestuurders worden in toenemende mate geconfronteerd met burgers die hun onvrede uiten door middel van protest, en daarbij de grenzen van het toelaatbare overschrijden. Zo worden zij steeds vaker bedreigd door boze burgers, en vinden in de marge van -relatief kleine- demonstraties geweldsincidenten of schermutselingen plaats. Opvallend bij deze ontwikkeling is dat de onvrede onder burgers niet noodzakelijkwijs is gegroeid, maar de manier waarop zij deze onvrede uiten wel van karakter is veranderd. Groepen burgers maken zich zorgen over verschillende samenlevingsvraagstukken, wat een versnipperd beeld voor bestuurders oplevert. Bovendien komen protesten regelmatig spontaan op, al dan niet overgewaaid uit het buitenland en georganiseerd met behulp van sociale media.
Het diffuse karakter van deze protesten, waarbij geen eenduidig eisenpakket wordt gepresenteerd en er geen duidelijk aanspreekpunt is vanuit de beweging, maakt het voor bestuurders lastig om adequaat op het protest te reageren.
In #Woest, uitgegeven door de Raad voor het Openbaar Bestuur, worden enkele handreikingen gegeven om met dergelijk protest om te gaan. Centraal hierbij staan het opbouwen van een netwerk in de samenleving dat helpt bij het signaleren van onvrede en het aangaan van het gesprek, het zoveel mogelijk ruimte geven aan demonstraties om onvrede zichtbaar te maken, en het onverbiddelijk handhaven wanneer grenzen overschreden worden.

#Woest is voor iedereen te downloaden via de website van de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB).